حتما میدانید که خاصیت اهرم این است که با وارد کردن نیرویی کوچک میتوانید نیرویی چند برابری به وجود آورید. اصطلاح اهرم مالی در ادبیات اقتصاد نیز همین موضوع را منعکس میکند. در گذشته از وجود اهرم در معاملات و قرارداد های آتی برایتان گفته ایم. در این مطلب نیز میخواهیم اهرم مالی در بورس را بررسی کرده و به تبعات وجود آن بپردازیم.
منظور از اهرم مالی در بورس چیست ؟
در ادبیات مالی، اصطلاح اهرم هنگامی به کار میرود که سرمایه گذار بخواهد سود یا زیان خود را با قرض گرفتن تکثیر کند. به زبان ساده تر اهرم به معنای قرض کردن پول برای چند برابر کردن درآمد داد و ستد است.
روش های زیادی برای کسب اهرم وجود دارد اما از معمول ترین آنها میتوان به قرض گرفتن پول و خریدن دارایی ثابت و استفاده از ابزار مشتقه اشاره کرد.
برای مثال میتوانید فرض کنید که 10 کیسه گندم دارید و آن را وارد معامله میکنید. سود خالص از این معامله برای شما یک کیسه گندم خواهد بود. سپس برای وارد شدن در معامله ای بزرگ تر 90 کیسه گندم قرض گرفته و با 10 کیسه دارایی خود، حالا 100 کیسه گندم را وارد معامله می کنید.
با برآوردی ساده درمی یابید که این بار دارایی شما 110 کیسه گندم خواهد بود. پس شما با استفاده از اهرم مالی هم 90 کیسه قرضتان را پس داده اید، هم 10 کیسه سرمایه اولیه تان سرجایش است و هم 10 کیسه سود خالص بدست آورده اید.
روش های متداول در کسب اهرم مالی عبارتند از :
- قرض
- وام بانکی
- خرید دارایی ثابت
- انتشار اوراق بهادار
- استفاده از ابزارهای مشتقه
ابزارهای مشتقه
ابزار مشتقه به اوراق یا قرارداد هایی گفته می شود که ارزش مستقلی مانند طلا و مسکن نداشته و وابسته به ارزش کالا، ارز یا اوراق بهادار است. دو نوع از این ابزار مالی، قراردادهای آتی و اختیار معامله هستند. ابزار های مشتقه مصداقی از اهرم مالی اند و سرعت معاملات و ضریب نقدشوندگی در این بازار بیشتر است.
ایجاد ریسک با اهرم های مالی
رابطه ای که بین اهرم مالی در بورس و سنجش عملکرد شرکت های بورسی و فرابورسی وجود دارد در بازدهی و زیان آنها تأثیر میگذارد، پس به واسطه ایجاد بدهی و هزینه های ثابت مالی، اهرم مالی ایجاد کننده ریسک است.
Δ برای شرکت ها و نهادهایی که بدهی بیشتری دارند یعنی بدهی آنها نسبت به دارایی ها عددی بزرگ تر است، اهرمی تر هستند و از دید سرمایه گذاران هرچه شرکتی اهرمی تر باشد پر ریسک تر محسوب می شود.
| مطالعه بیشتر : |
اهرم های مالی در بازار آتی کالا
همانطور که پیش از این اشاره کردیم در بازار آتی کالا نیز اهرم وجود دارد. در این بازار قرارداد های هر دارایی هنگام راه اندازی 10 اهرم دارند. البته با توجه به وضع بازار این میزان دچار نوسان خواهد شد.
به طور مثال فرض کنید در یک جلسه معاملاتی بورسی، قیمت هر گرم زعفران در بورس کالا 7 هزار تومان است. حال شما میخواهید یک کیلو زعفران خریداری کنید. مبلغ لازم برای خرید این میزان زعفران در آن روز کاری معادل 7 میلیون تومان است.
با توجه به اینکه برای خرید زعفران در بازار آتی محدودیت هایی وجود دارد، برای هر 100 گرم زعفران یک قرارداد آتی بسته می شود پس برای خریداری 1 کیلو زعفران می بایست 10 قرارداد آتی اخذ شود.
پس شما دیگر برای خریداری این میزان زعفران موظف به پرداخت 7 میلیون تومان نبوده و تنها کافیست وجه تضمینی بابت بستن هر قرارداد آتی بپردازید.
اگر فرض کنیم که وجه تضمینی برای هر قرارداد 180 هزار تومان باشد :
1.800.000 = 10 * 180.000
بدین صورت با استفاده از خاصیت اهرمی بازار آتی کالا شما میتوانید با سرمایه ای کمتر از سرمایه لازم در بازار بورس، کالای مورد نیاز خود را خریداری کنید.
فرمول اهرم مالی در بازار آتی کالا
با اینکه وجود اهرم مالی در بازارهای بورسی به جذابیت معامله افزوده است اما اگر در زمینه بورس و معاملات بورسی تازه کار هستید، با ریسک های پایین تر شروع کنید تا به جای بدست آوردن سود خوب متحمل زیان های بزرگ نشوید! بهتر است با افراد ماهر در این زمینه مشورت کرده و همه جوانب را در نظر بگیرید.
