به طور کلی گره معاملاتی در بورس به وضعیتی گفته می شود که شرکت ها با مشکل صف خرید یا فروش سنگین و بعضا قفل شده رو به رو می شوند.
در ادامه به طور کامل این اصطلاح را برایتان شرح داده و تعیین میکنیم چه زمانی به سراغ شرکت ها میرود.
گره معاملاتی در بورس
هنگامی که در بازار بورس اوراق بهادار روند خرید و فروش سهام و اوراق بهادار ، به دلیل محدودیت در دامنه نوسان و کمبود نقدینگی، به کندی پیش رود احتمال تشکیل صف های سنگین برای نماد های معاملاتی هست.
حال اگر این وضعیت در حدود 5 الی 10 جلسه معاملاتی تداوم یابد نماد معاملاتی با صف های خرید و فروش قفل شده و بدون معامله رو به رو می شود.
به علت وجود حجم مبنا و حجم معاملات پایین قیمت آخر نسبت به روز قبل تغییر محسوسی نمیکند و گره معاملاتی به وجود می آید و نماد معاملاتی مشمول دستور رفع گره خواهد شد.
قانون گره معاملاتی در بورس
Δ نماد معاملاتی حتی با برخورداری از صف خرید و فروش در پایان روز معاملاتی با توجه به میزان سهم و به علت عدم تقارن قیمت های درخواستی حداقل در 5 جلسه معاملاتی مورد معامله قرار نگیرد و یا متوسط معامله روزانه در این دوره کمتر از 5% حجم مبنا باشد.
(برای شرکت هایی با 3 میلیارد سهم و بیشتر، حداقل معادل یک برابر حجم مبنا و برای سایر شرکت ها، دو برابر حجم مبنا)
Δ کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در 5 جلسه معاملاتی متوالی در کف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.
Δ کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در 5 جلسه معاملاتی متوالی در سقف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.
با توجه به دستورالعمل سازمان در مورد ایجاد وضعیت گره معاملاتی، نمادی که شرایط مذکور را دارا باشد مشمول است.
در نظر داشته باشید که موارد گفته شده عینا دستور سازمان است!
دامنه نوسان در رفع گره معاملاتی
فرض کنید یک نماد از بازار اول بورس که دارای نوسان 5 درصدی قیمت است به مدت روز معاملاتی با صف خرید یا فروش مواجه شود.
با توجه به دستورات گفته شده این نماد مشمول قانون رفع گره معاملاتی بوده و در زمان پیش گشایش جلسه بعد معاملاتی اش با دامنه نوسان 10 درصدی عرضه خواهد شد.
معمولا در زمان پیش گشایش تا گشایش کشف قیمت صورت میگیرد (ساعت 8:30 تا 9) و پس از کشف قیمت معاملات سهام ادامه پیدا خواهد کرد.
حداکثر به مدت 5 روز معاملاتی متوالی حجم مبنا برای محاسبه قیمت پایانی در نظر گرفته نمی شود.
پس به طور کلی نماد های معاملاتی که بر اساس اعلام سازمان بورس مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی می شوند، در اول جلسه معاملاتی و بعد در مرحله گشایش با دو برابر دامنه نوسان روزانه بازگشایی می شود.
سپس در حراج پیوسته معاملات در دامنه نوسان قیمت انجام می شوند.
قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته است.
شرکت هایی که مشمول دستورالعمل رفع گره مالیاتی میشوند
نهاد های معاملاتی که مشمول گره معاملاتی هستند توسط بورس فهرست شده و حداکثر تا قبل از شروع جلسه معاملاتی در سایت رسمی TSETMC و سامانه معاملات این فهرست در اختیار عموم قرار میگیرد.
نکته :
>رفع گره معاملاتی ممکن است تا حدود 5 روز کاری انجام نشود.
>بعضی از شرکت ها ممکن است با دارا بودن شرایط نیز مشمول رفع گره نشوند.
این اتفاق هنگامی رخ میدهد که ناظر معاملات مشکوکی را پیش بینی کرده و حجم صف را ساختگی ببیند و با توجه به نسبت P/E سهم از رفع گره معاملاتی جلوگیری کند.
چگونه دریابیم که سهام خریداری شده در آینده درگیر گره معاملاتی نخواهد شد؟
با توجه به مطالب گفته شده بهترین راه این است که هنگام خرید سهام به نقدشوندگی آن توجه کنیم.
هرچه سهام خریداری شده نقد شوندگی بالاتری داشته باشد کمتر درگیر صف های خرید و فروش و بالطبع گره معاملاتی خواهد شد.
