حجم مبنا چیست؟ حجم مبنا یکی از مفاهیم بورس است که در بازارهای سرمایه با آن سر و کار خواهید داشت. حجم مبنا به معنای میزان سهامی است که باید برای رسیدن به دامنه نوسان کامل، مورد معامله واقع شود. لازم به ذکر است که حجم مبنا در پایانی هر هفته کاری بورس اوراق بهادار تهران تعیین می شود و قوانینی در خصوص ارزش گذاری آن وجود دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم.
حجم مبنا چیست؟
برای آن که از حجم مبنا برداشت درستی داشته باشید، باید به تعریف ابتدایی آن و فرمول محاسبه این المان بورسی، کمی دقت داشته باشید. تعریف ساده حجم مبنا، این است که این حجم حداقل تعداد سهام یک نماد بورسی را تعیین می کند که باید در یک روز معاملاتی، مورد داد و ستد قرار بگیرد، تا آن نماد بورسی بتواند در دامنه نوسان خود به سقف یا کف برسد. به واقع این عدد معامله، قدرت جا به جایی نرخ سهام تا سقف و کف را فراهم می سازد، در غیر این صورت نرخ سهام توان جا به جایی در حداکثر و حداقل دامنه نوسان خود را نخواهد داشت.
[wbcr_html_snippet id=”1367″]
توجه داشته باشید که حجم مبنا از فاکتورهای بسیار مهم در دیده بانی بازارهای بورس است و با در نظر گرفتن آن، باید خرید و فروش های خود در این بازارها را مدیریت کنید. همان اندازه که این حجم به آرامش بازار بورس کمک می کند، می تواند در تصمیم گیری های شما حین خرید و فروش سهم های مختلف نیز تاثیرگذار باشد.
طبق این قاعده جدید، حجم مبنا طبق قیمت پایانی روز چهارشنبه هر هفته با ضرب 0.0004 در تعداد کل سهام هر نماد بورسی، به دست می آید. به علاوه به صورت از پیش تعیین شده ای؛ ارزش حجم مبنا در یک هفته باید چیزی در بازه ی 50 میلیون تومان تا یک میلیارد تومان باشد.
فیلم آموزشی حجم مبنا
محاسبه حجم مبنای نمادهای بورسی
فرمول محاسبه حجم مبنای نمادهای بورسی بورس اوراق بهادار تهران، بسیار ساده است و کافی ست یک بار این روال محاسبه را مرور کنید.
به این ترتیب برای محاسبه حجم مبنای نمادهای بورسی، باید ابتدا عدد کل سهام ارائه شده آن شرکت در بازار بورس را داشته باشیم. سپس این عدد را در 0.0004 ضرب می کنیم. (یا به شکلی دیگر این عدد را در 4 ضرب کرده و بر 10000 تقسیم می کنیم.)
با این حساب اگر سهام عرضه شده توسط یک نماد بورسی را معادل 2 میلیارد سهم در نظر بگیریم، حجم مبنای معاملات آن در یک روز کاری بورس، باید 800 هزار سهم باشد. همان طور که مشاهده می کنید این عدد از ضرب 2 میلیارد در 0.0004 به دست آمده است.
نکته: توجه داشته باشید که طبق قاعده بازه ارزش حجم مبنا بین 50 میلیون تومان تا یک میلیارد تومان، این حجم مبنای به دست آمده را باید در قیمت پایانی روز چهارشنبه ضرب کرده و تطابق ارزش آن با بازه فوق را سنجید. بدیهی است که اگر ارزش حجم مبنا خارج از این محدوده باشد، آن را به سقف یا کف محدوده وارد خواهند ساخت.
[widget id=”recent-posts-widget-with-thumbnails-3″]
به این صورت که؛ اگر ارزش حجم مبنای نماد بورسی مورد نظر که از ضرب حجم مبنا در قیمت پایانی روز چهارشنبه گذشته به دست می آید، بیش از یک میلیارد تومان باشد؛ باید حد اضافه آن را شکسته و به سقف بازه بازگرداند. به این منظور یک میلیارد تومان پیش فرض را بر قیمت پایانی روز چهارشنبه آن نماد بورسی تقسیم کرده و حاصل تقسیم را حجم مبنای هفته پیش رو در نظر می گیرند.
در صورتی که ارزش حجم مبنا کمتر از 50 میلیون تومان به دست آمده باشد، باید حد کسری آن را برطرف نموده و آن را به کف بازه رساند. به این منظور 50 میلیون تومان را بر قیمت پایانی روز چهارشنبه تقسیم کرده و حاصل تقسیم را حجم مبنای هفته پیش رو، اعلام می کنند.
تعریف قیمت پایانی
قیمت پایانی نمادهای بورسی چیست و چطور محاسبه می شود؟ با توجه به کاربردی که از قیمت پایانی در مفاهیم بالا داشتیم، جای دارد که تعریفی از این مفهوم بورسی ارائه دهیم. قیمت پایانی به معنای نرخی است که که بر مبنای میانگین وزنی معاملات هر یک از نمادهای بورسی در یک روز کاری بورس محاسبه می شود.
مزایا و معایب حجم مبنا کدامند؟
همان طور که گفتیم حجم مبنا باعث می شود تا از نوسانات غیرمنطقی و ایجاد نرخ های کاذب برای نمادهای مختلف بورسی، جلوگیری به عمل آید. به واقع این فاکتور به بازار بورس آرامش بخشیده و معاملات آن را به نظمی خاص وارد می کند. اما از طرفی دیگر این المان باعث می شود تا در صورت تشکیل صف خرید یا صف فروش، مقدار زیادی سرمایه قفل شده و روند نوسان قیمتی متوقف شده یا بسیار کند گردد.
راه حلی که در این شرایط به کار گرفته می شود، غالبا باز کردن نماد بورسی بدون دامنه نوسان و حجم مبنا در یک روز کاری بورس است، تا به این شکل معاملات بورسی روی آن نماد از سر گرفته شده و از حالت خشک خارج شود.
هدف از تعیین حجم مبنا چیست؟
یکی از مهم ترین اهداف تعیین حجم که بسیار هم در توازن بازار بورس، موثر است، اطمینان نسبت به نوسانات قیمتی است. به واقع این حجم مبنا باعث می شود تا تنها خرید و فروش میزان مشخصی از سهام یک نماد بورسی، قیمت آن را جا به جا کند. در غیر این صورت با شرایطی روبرو می شدیم که حتی جا به جایی چند سهم محدود، می توانست نرخ آن سهام را به شکلی غیرمنتظره افزایش یا کاهش دهد و این چرخه ویرانگری در بازار سرمایه و بورس شکل می داد.
حجم مبنا را چطور مشاهده کنیم؟
اما برای این که حجم مبنای نماد بورسی مورد نظر خود را مشاهده کنید، می توانید به وب سایت مدیریت و فناوری بورس تهران به آدرس www.tsetmc.com مراجعه نمایید. در اینجا کافی است که نماد بورسی مورد نظر خود را در بخش جستجوی نماد وارد کرده و سپس به صفحه جزئیات آن وارد شوید.
افرادی که می خواهند معاملات آن ها در بازار بورس و اوراق بهادار، معقولانه تر بوده و با انطباق با داده های قابل اتکا پیش برود، باید نسبت به حجم مبنای نمادهای بورسی مورد نظر خود، توجه داشته باشند.
لازم به یادآوری است که حجم مبنا از سال 1382 وارد بازار بورس شد و بانی اضافه شدن این المان به بازارهای بورس، حسین عبده تبریزی، دبیر کل بورس بود. وی با اضافه کردن این المان به بازارهای بورس، مانعی بر سر راه نوسانات نرخ نمادهای بورسی به صورت خارج از قاعده نمود و سرمایه گذاری در این بازارها را به شکلی امن تر ساخت.