همه کسانی که وارد بازار سرمایه می شوند افزایش دارایی هایشان برایشان مهم است، به همین دلیل مفهوم ارزش برای سرمایه گذاران اهمیت به خصوصی دارد، یکی از مواردی که برای سرمایه گذاران کاربرد بسیاری دارد ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) است، در این مقاله سعی داریم یکی از پرکاربرد ترین اصطلاحات در بازار بورس یعنی “ارزش خالص دارایی (NAV)” را مورد بررسی قرار دهیم.
ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟
ارزش خالص دارایی ها همان تغییرات ارزش دارایی در کنار سود تقسیمی آنهاست، که به محاسبه ارزش ذاتی سهام می پردازد.
NAV مخفف کلمه Net Asset Value و به معنای ارزش خالص دارایی می باشد. NAV نشان دهنده کل خالص ارزش دارایی‌های یک شرکت و یا صندوق سرمایه‌گذاری، منهای جمع تمام بدهی ها است در واقع مناسب ترین روش برای ارزش گذاری سهام در مورد شرکت های سرمایه گذاری محاسبه NAV می باشد.
خالص ارزش دارایی به ما این را می گوید که در یک شرکت یا صندوق به ازای هر سهم بعد از پرداخت تمام بدهی ها و هزینه ها چقدر دارایی وجود دارد.
زمانی که ما واحد های یک صندوق را خریداری می کنیم، در دارایی های آن صندوق سهیم شده ایم، حال اگر بدهی های صندوق را از دارایی های صندوق که روزانه ارزش گذاری میشود کم کنیم ارزش خالص دارایی های صندوق بدست می آید.
شاخص( NAV) یک معیاری استاندارد جهت مقایسه ی عملکرد شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری می باشد.
نحوه محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV):
ارزش خالص یک صندوق یا شرکت از طریق NAV نشان داده می شود. به این صورت که ارزش کل دارایی ها منهای کل بدهی ها می شود NAV
NAV= بدهی‌ها – ارزش کل دارایی‌ها
ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم چگونه محاسبه می شود؟
نحوه ی محاسبه ارزش سهام یه شرکت:
فرمول محاسبه:
خالص ارزش دارایی های هر سهم= جمع بدهی های صندوق-جمع دارایی ها/ تعداد واحد های صندوق
از روش های دیگر محاسبه:
روش اول:
NAV = ارزش افزوده دارایی‌های غیرجاری + سرمایه در گردش خالص + ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها
ارزش افزوده سرمایه‌گذاری ها برابر با ارزش روز سرمایه‌گذاری منهای بهای تمام شده سرمایه‌گذاری ها، سرمایه در گردش خالص نیز از دارایی های جاری منهای بدهی های جاری بدست می آید، همچنین ارزش افزوده دارایی های غیر جاری از کسر ارزش روز دارایی های غیر جاری و بهای تمام شده دارایی غیر جاری به دست می آید.
روش دوم:
از این روش در شرکت های سرمایه گذاری برای محاسبه NAV استفاده می شود:
NAV = ارزش افزوده سرمایه‌گذاری ها + بهای تمام شده حقوق صاحبان سهام
روش سوم:
NAV = ارزش روز بدهی‌ها – (مجموع ارزش روز دارایی های جاری + ارزش روز سرمایه‌گذاری ها + ارزش روز دارایی های جاری)
| مطالعه بیشتر : |
مشکلات محاسبه NAV در شرکت های سرمایه گذاری:
- در ایران شرکت های سرمایه گذاری بورسی ایران از نوع سرمایه ثابت هستند که بر اساس قوانین بیشتر کشورها، NAV این شرکت ها محاسبه نمی شود.
- بعضی از شرکت های سرمایه گذاری سهام فعالیت ترکیبی دارند، یعنی علاوه بر مدیریت سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار اقدام به کنترل و مدیریت هلدینگ ها می کنند که این عملیات هلدینگی محاسبه ارزش سهام را سخت و پیچیده می کند.
- یک سری از شرکت های سرمایه گذاری علاوه بر فعالیت های سرمایه گذاری فعالیت های خدماتی و تولیدی نیز انجام می دهند، که در این صورت مسلما”محاسبه ارزش خالص با پیچیدگی همراه است.
- بیشتر شرکت های سرمایه گذاری بورسی، سهام شرکت های غیر بورسی را هم دارند که در این صورت نمی توان ارزش روز سهام را به طور دقیق محاسبه کرد.
- در محاسبه NAV هر سهم فرض بر آن بوده است که شرکت سرمایه‌گذاری به جز سبد سرمایه‌گذاری خود دارایی‌های با اهمیتی نداشته باشد. در حالی‌که دارایی‌های بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی ما حاوی حجم بالایی از اموال و دارایی‌های غیر سرمایه‌گذاری می باشد که محاسبه NAV هر سهم را با مشکلاتی همراه می سازد.
محاسبه NAV در شرکت های سرمایه گذاری:
ارزش خالص دارایی یک شرکت سرمایه‌گذاری، حاصل تفاضل دارایی‌ها، از میزان کل بدهی‌های آن می‌باشد همچنین همان طور که گفتیم مناسب ترین روش برای ارزش گذاری سهام در مورد شرکت های سرمایه گذاری محاسبه NAV می باشد، از نظر حسابداری، کشف NAV آسان است، زیرا حقوق صاحبان سهام بر حسب خالص دارایی‌های شرکت اندازه‌گیری میشود اما در شرکت‌های سرمایه‌گذاری، به دلیل این‌که ساختار فعالیت متفاوتی دارند، در برآوردهای مالی، NAV نمی‌تواند انعکاس دقیقی از ارزش دارایی‌های شرکت به صورت خالص ارائه دهد ولی کارشناسان بر این باورند که اگر NAV از 70 درصد کمتر باشد شرایط مناسبی برای خرید سهام مورد نظر است گرچه این شرط کافی نیست ولی در این صورت می توان آن سهام را برای خرید مورد بررسی قرار داد.